Żeń szeń koreański – jakość życia na wyższym poziomie
Opublikowano: 16 stycznia 2023, 15:55
Żeń szeń koreański, nazywany także wszechlek żeń-szeń, żeń szeń właściwy, żeń szeń koreański czerwony oraz panax ginseng to roślina, która była używana w tradycyjnej medycynie chiśnkiej w celu hamowania zmęczenia, poprawy samopoczucia, libido, płodności, czy funkcji kognitywnych. Dzisiaj jest on często stosowany jako suplement o działaniu adaptogennym (poprawiającym adaptację do stresu), ale także na poprawę ogólnego samopoczucia, szczególnie u osób starszych. Tak naprawdę jest to jeden z najpopularniejszych i najdłuższej stosowany suplementy ziołowy o takim działaniu w krajach zachodnich. W tym artykule opiszę jakie działanie ma żeń szeń koreański czerwony koreański (koreański było powtórzone dwa razy w tym słowie kluczowym, nie wiem czemu), jak go stosować w praktyce, oraz czym różni się on od innych rodzajów żeń-szenia.
Żeń szeń koreański – właściwości
Korzeń żeń szenia koreańskiego wyglądem przypomina człowieka, stąd też jego chińska nazwa – rénshēn, co w wolnym tłumaczeniu oznacza właśnie “korzeń przypominający wyglądem człowieka”. Występuję on na półwyspie koreańskim, ale także w Japonii czy Rosji. Jego popularność spowodowała, że z czasem jego naturalny obszar występowania znacznie się skurczył. Jego składnikiem aktywnym są ginsenozydy, które występują także w żeń-szeniu amerykańskim (pięciolistnym). Inne rodzaje żeń-szenia, takie jak żeń-szeń syberyjski czy indyjski zaliczają się zupełnie innej rodziny roślin i poza nazwą nie mają nic wspólnego z tym tradycyjnym rodzajem żeń-szenia. Nadanie im podobnej nazwy pochodzi zapewne od działania, z jakim kojarzy się żeń-szeń, czyli poprawy samopoczucia, poziom energii, pracy mózgu, co wykazują także tamte rośliny. Z kolei żeń-szeń koreański praktycznie nie różni się od żeń szenia koreańskiego, poza delikatnie inną metodą obróbki.
Żeń szeń koreański – działanie w praktyce
Przechodząc do zastosowania praktycznego i badań naukowych, okazuje się, że ekstrakt z żeń szenia koreańskiego jest jednym z lepiej przebadanych adaptogenów i ma bardzo szeroki wpływ na organizm.
Żeń szeń koreański czerwony jest bardzo często stosowany na potencję i rzeczywiście może wpływać na jakość erekcji, jednak ten aspekt został przebadany jedynie u mężczyzn z zaburzeniami erekcji. Wpływ ten związany jest prawdopodobnie z podnoszeniem poziomu tlenku azotu (NO). Często wspomina się także o wpływie żeń-szenia koreańskiego na testosteron. W kilku badaniach sprawdzano, czy może on wpływać na męską gospodarkę hormonalną, z mieszanymi rezultatami. Tylko jedno badania potwierdza korzystny wpływ zarówno na poziom testosteronu, ale także FSH, LH, a także obniżenie poziomu prolaktyny, jednak było one wykonane na niepłodnych mężczyznach, z bardzo niskim poziomem hormonów. Inne badania nie znalazły takiego wpływu, a więc raczej można stwierdzić, że u zdrowych mężczyzn nie podniesie on poziomu testosteronu.
Może on także wpływać na działanie układu odpornościowego, co przebadano w bardzo ciekawy sposób. Mianowicie podawano panax ginseng osobom, które następnie zostały zaszczepione na grypę, by później zmierzyć odpowiedź układu odpornościowego i poziom przeciwciał. Okazało się, że żeń-szeń zwiększył ilość komórek NK oraz ilość przeciwciał w odpowiedzi na szczepionkę, czyli tak naprawdę poprawił reakcję odpornościową organizmu. Inne badania wskazują także na zapobieganie przeziębieniom i infekcjom, a także wsparcie odporności w trakcie stosowania chemioterapii. Jednak w żadnym wypadku nie polecamy na własną rękę stosowania suplementacji w poważnych chorobach, czy też przy stosowaniu innego leczenia.
Wiele badań wskazuje także, że spożywanie żeń-szenia może zmniejszać ryzyko wielu nowotworów, co zapewne jest związane z korzystnym wpływem na układ odpornościowy.
Następne działanie żeń-szenia zgrupuję w całość, którą nazwę ogólną poprawą jakości życia. Może on hamować zmęczenie, działać przeciwdepresyjnie, uspokajająco, a więc ogólnie wpływać korzystnie na samopoczucie. Taka ogólna poprawa komfortu życia to coś, czego najbardziej spodziewamy się przy jego suplementacji.
Dodatkowo udokumentowane działania to lekka poprawa osiągów sportowych (hamowanie zmęczenia, zmniejszanie poziom mleczanu), zmniejszenie czasu reakcji, delikatne obniżanie poziom glukozy we krwi u osób z cukrzycą typu II oraz poprawa funkcji kognitywnych. Nad tym ostatnim aspektem pochylę się jeszcze na chwilę. Przebadany wpływ na funkcje kognitywne dotyczy jedynie osób z chorobą Alzheimera, czy też w przypadku zdiagnozowanych łagodnych zaburzeń funkcji poznawczych. Nie możemy obecnie stwierdzić, czy pomoże on także osobom młodym i zdrowym w poprawie pracy mózgu.
Jaki żeń szeń koreański wybrać? Oczywiście najlepiej ekstrakt standaryzowany na zawartość ginsenozydów. Zaleca się zawartość 2-3% ginsenozydów w ekstrakcie, a zalecane dawkowanie żeń szenia koreańskiego dawkowanie to od 400mg do nawet 3g. Na początku polecamy dawki rzędu 500mg w celu sprawdzenia działania i efektów.
Co wybrać – żeń szeń koreański czy syberyjski?
Tak jak już wspomniałem wcześniej, żeń szeń syberyjski wcale nie zalicza się do tej samej rodziny co żeń szeń koreański, ma on też zupełnie inne składniki aktywne (eleuterozydy). Jest on znacznie gorzej przebadany od panax ginsengu, ma też zupełnie inne działanie – sprawdzi się przede wszystkim w sporcie, ale także w przypadku poprawy odporności. Dlatego też warto wybrać ten suplement, który będzie bardziej nakierowany na nasze indywidualne cele.
Ashwaganda a żeń szeń koreański
Ashwagandha, mimo iż nie ma nic wspólnego z żeń-szeniem, czasem nazywana jest żeń-szeniem indyjskim. Ma ona jednak zupełnie inne składniki aktywne i trochę inne działanie niż koreański czerwony żeń-szeń, jednak oba te zioła zaliczają się do grona adaptogenów. Zapraszamy do sprawdzenia naszego artykułu na temat ashwagandhy.
Żeń szeń koreański czy indyjski?
Żeń-szeniem indyjskim nazywa się czasem ashwagandhę, jednak nie jest ona zupełnie spokrewniona z żeń-szeniem koreańskim.
Żeń szeń koreański czy amerykański?
W wypadku tych dwóch rodzajów żeń-szenia mamy bardzo silną zbieżność jeżeli chodzi o działanie i składniki aktywne. Żeń szeń amerykański (pięciolistny) ma te same składniki aktywne, co panax ginseng i bardzo podobny wpływ na organizm, jednak obecnie mamy znacznie mniej badań nad jego zastosowaniem. Dlatego też znacznie lepszym wyborem jest żeń-szeń koreański.
Żeń szeń koreański – skutki uboczne
Żeń szeń koreański panax ginseng jest naprawdę bezpiecznym suplementem. Meta analiza badań naukowych nad potencjalnymi skutkami ubocznymi jego stosowania wykazały, że efekty uboczne występują naprawdę rzadko i dotyczą głównie układu pokarmowego (mdłości, bóle brzucha). W badaniach trwających do 12 tygodni nie wykazano poważnych zagrożeń ze stosowania zeń-szenia, jednak wykazano, że możliwa jest hipoglikemia przy jego stosowaniu (czyli nadmierny spadek poziom glukozy we krwi).
Żeń szeń koreański przeciwwskazania
Podobnie jak z innymi substancjami ziołowymi – nie polecamy stosowania żeń-szenia w przypadku chorób chronicznych, stosowania leków, w ciąży oraz podczas karmienia piersią. Ze względu na potencjalny efekt hipoglikemizujący – osoby, które mają zaburzenia regulacji glikemii powinny skonsultować stosowanie żeń-szenia ze specjalistą.
Żeń szeń koreański – opinie użytkowników
Koreański czerwony żeń szeń właściwy jest naprawdę lubianym i docenianym suplementem. Ze względu na jego subtelny efekt poprawy samopoczucia wiele osób stosuje go długofalowo, szczególnie w okresie większego stresu czy zmęczenia. Zdecydowanie można go polecić jako jeden z lepiej przebadanych adaptogenów.
Żeń szeń koreański – cena
Panax ginseng należy do niedrogich suplementów. Miesięczna suplementacja to przeważnie koszt mniejszy niż 30zł, dlatego też jest suplementem o bardzo dobrym stosunku ceny do jakości.
Źródła
- de Andrade E, de Mesquita AA, Claro J de A, et al. Study of the efficacy of Korean Red Ginseng in the treatment of erectile dysfunction. Asian J Androl. 2007;9(2):241-244.
- Salvati G, Genovesi G, Marcellini L, et al. Effects of panax ginseng c. A. Meyer saponins on male fertility. Panminerva Med. 1996;38(4):249-254.
- McElhaney JE, Goel V, Toane B, Hooten J, Shan JJ. Efficacy of COLD-fX in the prevention of respiratory symptoms in community-dwelling adults: a randomized, double-blinded, placebo controlled trial. J Altern Complement Med. 2006;12(2):153-157.
- McElhaney JE, Gravenstein S, Cole SK, et al. A placebo-controlled trial of a proprietary extract of North American ginseng (Cvt-e002) to prevent acute respiratory illness in institutionalized older adults. J Am Geriatr Soc. 2004;52(1):13-19.
- Scaglione F, Cattaneo G, Alessandria M, Cogo R. Efficacy and safety of the standardised Ginseng extract G115 for potentiating vaccination against the influenza syndrome and protection against the common cold [corrected]. Drugs Exp Clin Res. 1996;22(2):65-72.
- 1. Jin X, Che DB, Zhang ZH, Yan HM, Jia ZY, Jia XB. Ginseng consumption and risk of cancer: A meta-analysis. J Ginseng Res. 2016;40(3):269-277.
- 2. Ellis JM, Reddy P. Effects of Panax ginseng on quality of life. Ann Pharmacother. 2002;36(3):375-379.
- 3. Wiklund IK, Mattsson LA, Lindgren R, Limoni C. Effects of a standardized ginseng extract on quality of life and physiological parameters in symptomatic postmenopausal women: a double-blind, placebo-controlled trial. Swedish Alternative Medicine Group. Int J Clin Pharmacol Res. 1999;19(3):89-99.
- 4. Kitaoka K, Uchida K, Okamoto N, et al. Fermented ginseng improves the first-night effect in humans. Sleep. 2009;32(3):413-421.
- 5. Lee N, Lee SH, Yoo HR, Yoo HS. Anti-fatigue effects of enzyme-modified ginseng extract: a randomized, double-blind, placebo-controlled trial. J Altern Complement Med. 2016;22(11):859-864.
- 6. Heo JH, Lee ST, Oh MJ, et al. Improvement of cognitive deficit in alzheimer’s disease patients by long term treatment with korean red ginseng. Journal of Ginseng Research. 2011;35(4):457-461.
- 7. Yakoot M, Salem A, Helmy. Effect of Memo®, a natural formula combination, on Mini-Mental State Examination scores in patients with mild cognitive impairment. CIA. Published online July 2013:975.
- 8. Shishtar E, Sievenpiper JL, Djedovic V, et al. The effect of ginseng (The genus panax) on glycemic control: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled clinical trials. Hartling L, ed. PLoS ONE. 2014;9(9):e107391.
- 9. Park BJ, Lee YJ, Lee HR, et al. Effects of korean red ginseng on cardiovascular risks in subjects with metabolic syndrome: a double-blind randomized controlled study. Korean J Fam Med. 2012;33(4):190-196.